Ipoh antara bandar banyak tinggalan bangunan sejarah British. Antaranya Menara Jam Memorial J.W.W Birch. Menara ini terletak bersebelahan Masjid Negeri Perak. Umum tahu tentang peristiwa yang pernah berlaku di Pasir Salak sewaktu penjajahan Inggeris (British) pada 1875 apabila residen pertamanya di negeri Perak, JWW Birch dibunuh oleh pahlawan tempatan.
Pasir Salak merupakan sebahagian daripada Kampung Bandor yang menerima kemasukan Inggeris pada tahun 1874 selepas dijemput oleh Raja Abdullah untuk campur tangan dalam konflik yang timbul antara beliau dengan Raja Bendahara, Raja Ismail.Insiden campur tangan tersebut telah menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalangan penduduk selepas kerajaan Inggeris mula mengutip cukai daripada kegiatan perdagangan di Bandor.
Lebih buruk lagi, kedatangan Inggeris seperti mendabik dada apabila langsung tidak mahu mempelajari adat, adab dan budaya masyarakat tempatan serta menghormati raja pemerintah. Mereka di Perak khususnya Pasir Salak umpama diktator dan sesiapa yang ingkar akan dihukum. Pada waktu itulah, bangkit para pahlawan Melayu yang berang dengan sikap JWW Birch seperti Datuk Sagor, Datuk Maharajalela dan Si Puntom.
Residen British Perak yang pertama iaitu J.W.W Birch (3 April 1826 – 2 November 1875). Birch telah dibunuh dengan kerjasama Dato Maharaja Lela dan rakan-rakannya iaitu Datuk Sagor, Siputum, Pandak Endut, Laksamana Mohamad Amin, Ngah Ibrahim, Ngah Jabor dan lain-lain. Beliau dibunuh di Pasir Salak pada 2 November 1875. Kerani Melayunya, Mat Arshad, turut terbunuh dalam peristiwa tersebut. Kemudian, kesemua pahlawan Melayu tersebut telah dihukum mati.
Menara jam ini dibina pada 1909 bagi memperingati ulang tahun kematian ke 34 Birch. Jam yang dibina dengan kos 25,000 pound sterling ini dirasmikan oleh Residen British Perak ke-8 diketika itu iaitu Sir Ernest Woodford Birch.
Menara Jam Memorial Birch, lihat satu patung diputihkan…Siapa patung itu?
Ernest; anak sulung kepada J.W.W Birch dan menjadi Residen Perak dari tahun 1904 hingga 1910. Pada memorial jam ini, Sir Ernest Woodford Birch berdamai dengan Sultan dan pembesar-pembesar Melayu diketika itu agar tidak melupakan kisah pembunuhan bapanya itu dan berharap agar hubungan baik diantara pihak British dengan Perak selepas peristiwa tersebut dapat diteruskan demi pembangunan pesat negeri Perak.
Menara ini mempunyai 1 jam besar berukuran 6 kaki x 6 inci serta 4 jam kecil dan disertakan sistem untuk dibunyikan sama seperti Menara Jam Big Ben di bangunan Parlimen di London. Di empat penjuru atas jam tersebut diletakkan empat patung terakota yang mengambarkan empat prinsip pentadbiran British iaitu Kesetiaan (digambarkan dengan patung yang memegang pedang dan perisai), Keadilan (digambarkan dengan patung buta yang memegang neraca), Kesabaran (digambarkan dengan patung yang tiada senjata) dan Ketabahan (digambarkan dengan patung dengan riak muka tenang dan memegang tombak). Terdapat lukisan yang mengambarkan figura pembangun tamadun-tamadun dunia di keempat-empat sisi menara jam tersebut. Salah satu daripada 44 figura tersebut ialah imej Nabi Muhammad. Namun imej Nabi Muhammad itu telah dipudarkan dengan cat putih pada 1990-an setelah sekian lama mendapat bantahan bukan sahaja oleh penduduk beragama Islam di sekitar Ipoh dan Malaysia.
Berlibur dan download seeNI sekarang!
KLIK DI SEENI